एआईमा ‘नियन्त्रणको हानि’ बाट बच्न नियमन गर्न विशेषज्ञको आग्रह

पेरिस । विश्वका नेताहरू पेरिसमा प्रविधिसम्बन्धी शिखर सम्मेलनका लागि भेला भइरहेका बेला विश्वभरका विज्ञहरूले एआईलाई मानव नियन्त्रणबाट बाहिर जान नदिन थप नियमन गर्न आह्वान गरेका छन् ।

भारतसँग सोमबार र मङ्गलबारको सम्मेलनको सह-आयोजना गरिरहेको फ्रान्सले सन् २०२३ मा बेलायतको ब्लेचले पार्क र सन् २०२४ मा कोरियाको राजधानी सियोलमा भएका बैठकहरूमा जस्तै सुरक्षा चिन्तालाई अगाडि र केन्द्रमा राख्नुको साटो सन् २०२५ मा एआई ‘एक्सन’ लाई उजागर गर्ने निर्णय गरेको छ।

सरकार, व्यवसाय र अन्य सेवाग्राहीको लागि एआईको लागि विश्वव्यापी नियमनको पक्षमा बाहिर आउन र बाध्यकारी नियमहरू सेट नगरी स्थिरतामा प्रतिबद्धता जनाउनुपर्ने फ्रान्सको दृष्टिकोण रहेको छ ।

अमेरिकास्थित फ्युचर अफ लाइफ इन्स्टिच्युटका प्रमुख म्याक्स टेगमार्कले एएफपीसँग कुरा गर्दै फ्रान्सले कदम चाल्ने मौका गुमाउन नहुने बताउनुभयाे ।

टेगमार्कको इन्स्टिच्युटले ग्लोबल रिस्क एन्ड एआई सेफ्टी प्रिपेयर्डनेस (ग्रास्प) नामक प्लेटफर्मको आइतबारको शुभारम्भलाई समर्थन गरेको छ जसको उद्देश्य एआईसँग सम्बन्धित प्रमुख जोखिमहरू र विश्वभर विकसित भइरहेको समाधानहरूको नक्साङ्कन गर्नु हो।

ग्रास्पका संयोजक साइरस होडेसले भन्नुभयो, “हामीले यी जोखिमहरूको जवाफको लागि लगभग ३०० उपकरण र प्रविधिहरू पहिचान गरेका छौँ ।”

सर्वेक्षणको नतिजा प्रमुख युरोपेली अर्थव्यवस्था, जापान, दक्षिण कोरिया र संयुक्त राज्य अमेरिकासहित लगभग ३० राष्ट्रहरूको समूह ओईसीडी समूह र ‘ग्लोबल पार्टनरशिप अन आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (जीपीएआई)’ का सदस्यहरूलाई हस्तान्तरण गरिनेछ ।

गत साता ९६ जना विज्ञले सङ्कलन गरेको र ३० देश, संयुक्त राष्ट्रसङ्घ, युरोपेली सङ्घ र ओईसीडीको सहयोगमा बिहीबार पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय एआई सुरक्षा प्रतिवेदन पनि प्रस्तुत गरिएको थियो ।

रिपोर्टका संयोजक तथा प्रख्यात कम्प्युटर वैज्ञानिक योशुआ बेन्जियोले एएफपीसँग भन्नुभयो, “जैविक आक्रमण वा साइबर आक्रमणजस्ता थप जोखिमका प्रमाणहरू निरन्तर देखा परिरहेका छन्।”

दीर्घकालमा, सन् २०१८ को ट्युरिङ्ग पुरस्कार विजेता बेन्जियोले एआई प्रणालीहरूमा मानवद्वारा सम्भावित ‘नियन्त्रणको हानि’ को डर छ र यो सम्भावित रूपमा ‘बाँच्नको लागि उनीहरूको आफ्नै इच्छा’ द्वारा प्रेरित छ। (रासस/एएफपी)